بررسی پیچ و خم واردات کالا

تمامی کشورها در مرزهای خود گمرک دارند و از این طریق، ورود و خروج کالا را زیر ذره بین قرار می دهند. در این میان، هر کشور بنا به قوانین داخلی، ساز و کاری انحصاری و مخصوص به خود تدوین می کند. در این نوشته، به روند واردات کالا و رویه های گمرکی در واردات می پردازیم و از مسائل عمومی، گام به گام، عزم خود را برای شناخت ریزه کاری های تخصصی جزم می کنیم. در صورتی که دستی بر آتش تجارت دارید، یا اینکه قصد کرده اید به دنیای واردات ورود کنید، مطالعه سطرهای پیش رو به شما پیشنهاد می گردد، پس با ما همراه باشید.

مقدمه؛ شناخت کلی گمرک و واردات کالا

گمرک از ریشه لاتین “Commereium” آمده و معنی “تجارت” و”مبادله کالا” می دهد. این کلمه نیز خود، از ریشه یونانی “Commrex” به معنی “حقوق متعلق به کالا” مشتق شده است. همچنین در زبان انگلیسی و فرانسه، گمرک به ترتیب با کلمات “Customs” و “Douane” معادل سازی می شود.
پژوهشگران حوزه تاریخ، قدمت گمرکات امروزی ایران را به زمان اشکانیان و ساسانیان منتسب می کنند.

در زمان ساسانیان به گمرک دیوان می گفته اند و بعدها کلمه”دیوان” را اعراب برای اداراتی که مسئولیت دریافت مالیات را داشته اند انتخاب نمودند . پس از این، با گسترش قدرت و نفوذ ایرانیان در دنیا و ارتقا سطح مبادلات، واژه “دیوان” به اروپا می رسد و فرانسوی ها عبارت “Douane” را از آن به عاریه می گیرند.

همان طور که پیش تر گفته شد، امروزه تمامی کشورها گمرک دارند و در هر مرز، قوانین خاص محلی و بین المللی اجرا می شود. گاهی می توانید بدون دردسر کالا را وارد کنید، گاهی باید جریمه پرداخت کنید، گاهی باید کالا را بازگردانید و گاهی، کالای شما توقیف شده و سرنوشت نامعلومی خواهد داشت.

کالا چگونه به گمرک وارد و از آن جا خارج می شود؟

اگر بخواهیم روند کامل خرید کالا از کشوری خارجی و ورود آن به داخل مرزها را شرح دهیم چندین و چند مرحله خواهد شد. اما در این مقاله مجال بررسی جزئی نیست و ما قصد داریم روح و جان مطلب را تشریح کنیم.
بسیار خب، روند واردات به طور کلی سه مرحله دارد.

• منبع یابی، انجام مذاکره و مکاتبه (علاوه براینکه برای خریدی اقتصادی نیاز به تحقیق و دنبال کردن یک سری مولفه در پروسه مذاکره دارید، اسناد و اطلاعات مربوط به کالا و سازمانی که از آن خرید می کنید را در گمرک از شما مطالبه خواهند کرد)؛
• انعقاد قرارداد، دریافت پروما و اخذ مجوز ورود (در این مرحله کالای شما آماده و یا در حال آماده شدن برای ورود به گمرک است)؛
• توافق بر سر چگونگی پرداخت وجه، حمل و نقل، بیمه، بازرسی و سایر اقدامات لازم برای رساندن کالا به گمرک و در آخر، طی کردن روند ترخیص کالا.

بازهم تاکید می کنیم که در طبقه بندی و توصیفات بالا فشرده سازی اغراق آمیزی انجام گرفته است، طبیعتا واردات دام زنده با واردات مواد کشاورزی تفاوت دارد.

باری، واردات و ترخیص کالا از گمرک یک سری تشریفات اداری دارد که در ابتدا برای شناخت و فهم آن ها نیاز است با یک سری اصطلاحات موسوم به رویه های گمرکی در واردات آشنا شویم.

اصطلاحات پیش نیاز رویه های گمرکی در واردات کالا

ورود قطعی

ورود قطعی، رویه گمرکی است که بر اساس آن کالاهای وارده برای استفاده در داخل قلمروگمرکی با پرداخت حقوق ورودی و هزینه های انجام خدمات و یا انجام کلیه تشریفات، ترخیص می شوند؛

ورود موقت

ورود موقت، رویه گمرکی است که بر اساس آن کالاهای معینی می توانند تحت شرایطی به طور موقت به قلمرو گمرکی وارد شود. این کالاها باید ظرف مهلت معینی که گمرک ایران تعیین می نماید بدون این که تغییری در آن ایجاد شود خارج گردد. تغییرات ناشی از استهلاک از این حکم مستثنی است؛

ورود موقت برای پردازش

ورود موقت برای پردازش، رویه گمرکی است که بر اساس آن کالا می تواند به طور موقت به قلمرو گمرکی وارد شود تا ساخته، تکمیل، تعمیر یا فرآوری شده و سپس صادر شود؛

مرجوعی

مرجوعی، رویه ای است که بر اساس آن کالای وارده موجود در گمرک را تا هنگامی که با اجرای مقررات متروکه به فروش نرسیده است می توان به عنوان اعاده به خارج به گمرک اظهار و ترخیص نمود، به عبارتی در زمان حضور کالا در گمرک، می توان از ورود آن به بازار داخلی صرف نظر کرد و برای بازگشت کالا به بیرون مرزها آنرا ترخیص نمود؛

عبور (ترانزیت) خارجی کالا

عبور خارجی کالا، رویه گمرکی است که بر اساس آن کالایی به منظور عبور از قلمرو گمرکی از یک گمرک مجاز وارد و از گمرک مجاز دیگری، تحت نظارت گمرک خارج شود. مثلا کالایی از افغانستان وارد و از مرز ایران به سمت ترکیه خارج می شود و هیچ نشتی در بازار ایران ندارد؛

عبور (ترانزیت) داخلی

عبور داخلی، رویه گمرکی است که بر اساس آن کالای گمرک نشده از یک گمرک مجاز به گمرک مجاز دیگر و یا سایر اماکن تحت نظارت گمرک منتقل می گردد تا تشریفات قطعی گمرکی آن در مقصد انجام شود. به عنوان مثال، شما کالایی را از جنوب وارد کرده اید و بنا به دلایلی (پرداختن به این دلایل بسیار مفصل است) قصد دارید روند ترخیص را در گمرک غرب طی کنید.

عبور از مسائل تئوریک، روند عملی واردات چگونه است؟

آن چه در بالا گفتیم پروسه ای است که قانونا باید برای واردات طی شود. اما به دلیل پیچیدگی اجرا و تو در تو بودن هر قسمت، معمولا بازرگانان، تجار و افراد علاقه مند به واردات و صادرات، سراغ کارگزارانی می روند که در امر گمرک تخصص داشته باشند و صفر تا صد فرایند واردات را به آن ها می سپارند.

با اینکار درواقع، واردات ایمن، اقتصادی و سریع انجام می گیرد و دلایل این مدعا در ذیل آورده شده است:

• مجموعه های بازرگانی به دلیل روابطی که دارند برای محصولی مشابه، تولیدکننده های معتبرتری را می یابند و خرید را با قیمتی به مراتب پایین تر انجام می دهند؛
• آن ها می توانند نمونه محصول را دریافت کنند و پروسه اخذ پروفرما تا هماهنگی بازرسی و حمل را در کمترین زمان ممکن انجام دهند؛
• تشخیص اینکه کالای وراداتی شما زیر شاخه کدام رویه گمرکی قرار می گیرد و در گمرک برای ترخیص به چه اسنادی نیاز دارد کار ساده ای نیست، اما یک کارگزار گمرکی و بازرگانی با تجربه می تواند این امر را به درستی پیش بینی کند؛

و در آخر، به حداقل رساندن اختلافات گمرکی و کامل کردن روند واردات از طریق کارگزاران گمرکی و مجموعه های بازرگانی به راحتی صورت می پذیرد.
چکیده مقاله مذکور اینکه، روند واردات کالا روی کاغذ مشخص و تدوین شده است (همان سه مرحله مذکور) اما در روند اجرا برای فرد یا سازمانی فاقد تجربه و مهارت غیرممکن خواهد بود (حداقل برای واردات به داخل مرزهای ایران). به همین خاطر است که حتی تاجران موسفید کرده در بازار، کارگزاران گمرکی را وکیل قرار می دهند. در هر صورت، اگر به دنبال واردات کالا هستید، ابتدا باید یک کارگزار گمرکی و بازرگانی باتجربه را انتخاب کنید.

همکاری با ما؛ وکیل آینده خود را بشناسید

بازرگانی کمره ئی با مدیریت مهرداد کمره ئی به عنوان کارگزار گمرکی و بیش از یک دهه سابقه در امور بازرگانی، گمرکی و حل اختلافات گمرکی آماده ارائه خدمات مطلوب در زمینه انجام امور مرتبط قبل از اظهار کالا به گمرک (ثبت سفارش، اخذ مجوزات و …)، انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا از گمرکات اجرایی کشور (گمرک شهید رجایی بندرعباس، گمرک تهران، گمرک فرودگاه امام خمینی (ره)، گمرک غرب تهران و …) می باشد. برای کسب اطلاع دقیق از روند همکاری، درنگ نکنید و همین حالا تماس بگیرید.